Kapliczki i krzyże

Krzyże i kapliczki w Miłkowicach

Krzyże przydrożne i kapliczki to pomniki sakralnej kultury, które są zarazem świadkami i pamiątką dziejów. Stawiano je z różnych powodów i w różnych czasach. Żaden z nich nie powstał przypadkowo, każdy do czegoś nawołuje, przypomina o jakimś zdarzeniu. Krzyże stawiano w miejscach ważnych, znaczących. Stawiano je także przy ścieżkach prowadzących do lasu czy na skraju pól.

Krzyże stawiano też dla upamiętnienia nagłej śmierci. Kiedy człowiek zginął tragiczną śmiercią w wypadku, w wyniku zabójstwa, od uderzenia pioruna, wierzono, że jego dusza nie zazna spokoju dopóki nie zostanie postawiony przydrożny krzyż lub kapliczka. One miały zapewnić wieczny spokój. Ich liczba świadczyła o religijności mieszkańców. Kiedy mijano krzyż stojący na początku lub końcu wsi czy miasta, zatrzymywano się, zdejmowano czapkę i odmawiano modlitwy. Formą oddawania czci krzyżowi było zdobienie go kwiatami i palenie przy nim świec. Do zwyczaju należy sadzenie drzew przy krzyżach, kapliczkach oraz figurach.
Krzyż Misyjny obok kościoła w Miłkowicach
Kapliczki również stawiano na skraju miast lub wsi, na rozwidleniu dróg, przy cmentarzach. Drewniane kapliczki są miniaturą chat. Cztery ściany oznaczały cztery rzeczy ostateczne - śmierć, Sąd Boży, czyściec i piekło. Sklepienie symbolizowało niebo.

Dziś wiele krzyży i kapliczek niszczeje i ginie bezpowrotnie. Niektóre z nich są rozbierane, a na ich miejscu stawia się nowe. Kapliczki i krzyże przydrożne podlegają konserwatorskiej ochronie, ale chronić je, jest niezwykle trudno.

Na podst.: Ks. Jan Górecki „Przydrożne Krzyże i kapliczki…”

Może zdołamy odtworzyć historię powstania krzyży, kapliczek i figur znajdujących się w Miłkowicach, które otaczane są pamięcią i troską mieszkańców.

Fot. Mirosław Rychlewski

Krzyż na skrzyżowaniu drogi wiądącej przez wieś i dawnej drogi wiodącej do dworu. Krzyż istniał już w okresie międzywojennym, najpierw był drewniany, później zastąpiono go metalowym.

Zaspy - krzyż z 1919 roku ufundowany przez E. Wasiaka

Napis upamiętnający postawienie krzyża 1919 rok

Krzyż dziękczynny fundator J. Osiwała 1932 rok

Upamiętnienie rodzinnego zjazdu 24.10.2010

Krzyż obok drogi nr 83

Krzyż na prywatnej posesji na Krzyżówkach przeniesiony z placu, gdzie wybudowano remizę. Data wyryta na kamieniu 1932 rok.

Figura dziękczynna ufundowana przez rodzinę Janickich

Matka Boska Licheńska

Najstarsza kapliczka stojąca przy posesji Aniołczyków z umieszczonym wewnątrz obrazkiem Matki Boskiej Częstochowskiej

Krzyż na starym cmentarzu przeniesionym w nowe miejsce w 1985 roku

Krzyże na starym cmentarzu fot. Joanna Studzińska

Artykuł przesłał Jan Cezary Ejzert

Ciekawa jest historia krzyża ufundowanego przez Józefa Osiwałę. Jedna z krewnych opisywała w czasopiśmie wydawanym w Łodzi, niestety nie pamiętam tytułu, historię fundacji krzyża. Było to wotum dziękczynne za uratowanie życia córki i żony, które znalazły się obok miejsca uderzenia pioruna w czasie burzy i ocalały.

Odnowienie krzyża ufundowanego przez E. Wasiaka w 1919 roku przez druhów OSP Miłkowice

Informacja i zdjęcia Paweł Wszędybył

Obok krzyża w dniu 13 lipca 2019 roku odprawiona zostanie Msza Św. w rocznicę trzeciego objawienia Matki Bożej w Fatimie. Inicjatorem i organizatorem uroczystości jest OSP Miłkowice